ซอฟแวร์ความคิด
1. ทัศนคติ
การมองปัญหา
- จงมองปัญหาหรืออุปสรรค ดังเมฆบนท้องฟ้า ดังคลื่นในมหาสมุทร มาและก็ไปอย่างไม่เคยหมดหรือหยุดยั้ง
การมองโลกในแง่ดี
- การมองโลกในแง่ร้ายไม่ต้องฝึก แต่การมองโลกในแง่ดีต้องฝึกฝน อดทน อดกลั้น เพื่อให้คิดแต่สิ่งที่ดีมีประโยชน์
- ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกนี้ล้วน Relative ทั้งสิ้น - ความสวย ความงาม ความรวย ความจน ความสุขหรือความทุกข์
การอยู่ในปัจจุบัน
- ทิฐิธัมมิกถประโยชน์ (จงเป็นคนไม่มีอดีต และไม่ติดยึดในอนาคต)
การมองดูจิต
- หลวงปู่ดุลย์ - จิตที่ส่งออกเป็นทุกข์
การพิจารณาให้เห็นเหตุเห็นผล
- ทำอะไรต้องพยายามมองให้เห็นผลของการกระทำนั้น (Consequential outcome) และท่านจะไม่เจ็บใจหรือเสียใจต่อการกระทำนั้น
คุณธรรม
- คุณธรรมหรือความดีความงามทั้งปวง มิใช่เกิดขึ้นโดยปกติ หรือฉับพลัน แต่เกิดจากการขัดเกลาจิตใจและบ่มนิสัย จนมองโลกเข้าใจโลกบนพื้นฐานของคุณธรรมและความถูกต้องที่ได้ปลูกฝังไว้
2. เป้าหมาย
- ชีวิตที่ไม่มีเป้าหมาย ก็ไม่ต่างอะไรจากขอบไม้ที่ลอยบนพื้นน้ำ ไร้จุดมุ่งหมาย พร้อมผันแปรไปตามทิศทางลม
- ทำอะไรต้องมีเป้าหมาย มีแผนการแต่ละขั้นตอนที่ชัด และมีแผนสำรอง เผื่อตกลงมาจะได้มีพื้นที่สำหรับมือพยุงไม่ให้ตกลงในเหว
- ทรายหยดทีละเม็ด ปฏิบัติงานทีละอย่าง
- Success succeeds success
3. การปฏิบัติตน การปฏิบัติตัว
ความเพียร
- อันของสูงแม้ปองต้องจิต มิคิดปีนป่ายจะได้หรือ
- ว่าวที่จะลอยสูงต้องมีลมมาปะทะแรงเช่นไร คนที่จะประสบความสำเร็จก็จะต้องไม่ย่อท้อต่อปัญหาและอุปสรรคฉันนั้น
- คนจะล่วงทุกข์ได้เพราะความเพียร (วิริเยนา ทุกขะมิจเจติ)
- ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา
- There is nothing that perseverance cannot win.
- It’s all right to fall down ; but you have to bounce up immediately
- ป๋ายชือฉี่โถงหนาน
ความอดทน
- ปัญหาและอุปสรรคถึงโถมใส่เรามากและรุนแรงเท่าไร เราต้องหยุดนิ่งและไม่เคลื่อนไหว ใช้ความสงบสยบความเคลื่อนไหว
ความซื่อสัตย์
- Honesty is the best policy
ความเที่ยงตรง
- คนจะรวยจะต้องมีจิตเที่ยงตรงและแน่วแน่ก่อน จึงจะรู้ว่าอะไรควรทำ อะไรควรละเว้น ใครควรว่าจ้างหรือใครควรปฏิบัติ อะไรคือโอกาสทางธุรกิจ หรืออะไรคือหลุมพรางแห่งความโลภที่ควรหลีกเลี่ยง
ความยับยั้งชั่งใจ
- อดเปรี้ยวไว้กินหวาน (Delay immediate gratification)
การหัดสังเกต หัดฟัง หัดอ่าน
- ปัญญาในโลกมนุษย์แฝงอยู่ในกิจวัตรประจำวันดี ๆ นี่เอง ขอให้เรารู้จักสังเกต ตั้งใจฟัง ตั้งใจมอง เมื่อนั้นความจริงทั้งปวงในโลกก็จะเปิดเผยออกมาต่อหน้าท่าน
- พหูสูตเกิดจากการอ่านและการฟัง
ความไม่ประมาท
- อัปมาเทนา สัมปาเตถะ
ความรอบคอบ
- เป็นการง่ายที่จะตัดเสื้อผ้าผ้าชุดใหม่ดีกว่าการแก้ไขชุดปัจจุบัน
ความโลภ
- ความโลภของมนุษย์ดั่งน้ำในมหาสมุทร ไม่มีจุดเริ่มต้นและไม่มีที่สิ้นสุด จะให้อะไรใครก็ให้พอประมาณอยู่บนพื้นฐานของมัชฌิมาปฏิปทา
การรักษาสุขภาพ
- A sound mind in a sound body
4. การปฏิบัติต่อผู้อื่น
การคบคน
- ขงจื๊อ - จะคบคนต้องคบคนที่มีคุณธรรมสูงเท่ากับเราหรือสูงกว่าเรา
- ทฤษฎี Infectious viruses
- หลักกัลยาณมิตร
การดูคน
- ดูคนให้ดูที่ตา เพราะตาเป็นเพียงอวัยวะส่วนเดียวของโหงวเฮ้ง หรือวิชานรลักษณ์ที่ไม่เคยแปรเปลี่ยน
- ภูเขาสามารถถล่มมาเป็นถนน แม่น้ำสามารถเปลี่ยนทางเดิน แต่นิสัยใจคอคนยากแท้ที่จะเปลี่ยน
การไม่มีตัวเขาเราท่าน
- สักแต่รู้ สักแต่เห็น ไม่ต้องสนใจตัวเขาเราท่าน
- รู้เหตุ รู้ผล รู้ตน รู้ประมาณ รู้กาลเวลา รู้สถานที่และรู้บุคคล
การปฏิบัติต่อผู้มีพระคุณ
- นิมิตตัง สาธุรูปะนัง กตัญญูกตเวทิตา
ความเมตตา
- หลักการเมตตา - เมตตาแล้วตัวเราต้องไม่เป็นทุกข์
- เมตตาคือพลังขับเคลื่อนจิต
การพูดจา
- โคตะวาจาหรือวจีพิฆาตไม่ต่างอะไรกับธนูที่ถูกยิงออกไปจากคันศร มันจะไม่หวน กลับมา ยังแต่สร้างความบาดเจ็บในจิตใจคนอื่น สร้างศัตรูที่หลบซ่อนและพร้อมจะทำลายเราทุกเมื่อ
- พูดทีละคำ ฟังทีละเสียง
การขอความช่วยเหลือ
- อยากได้น้ำผึ้ง อย่าแตะรังผึ้ง
ปิดท้าย
- นิสัยเกิดจากการย้ำคิดย้ำทำสิ่งนั้น ๆ จนกลายเป็นพิมพ์เขียวตรึงอยู่ในจิตสำนึกและจิตใต้สำนึก
- ก้าวเถิดก้าวต่อไปไกลที่สุด มิพึงรั้งยั้งหยุด ณ จุดไหน
แม้นขวากหนามขวางกั้นจะหวั่นใย แสงเรืองไรแห่งหวังสีรังรอง
